Σκέψεις από το σημερινό Ευαγγέλιο (Μάρκου θ΄17-31).

 Δ΄ Κυριακή των Νηστειών: του Αγίου Ιωάννου συγγραφέως της Κλίμακος (Μάρκου θ΄17-31)

"Αγίου Ιωάννου συγγραφέως της Κλίμακος" σήμερα!
Σκαλί σκαλί ανεβαίνουμε προς την πνευματική τελείωση. Δεν γίνονται όλα μαζί! Η ολοκλήρωση των αγώνων, απαιτεί χρόνο, υπομονή και ακράδαντη εμπιστοσύνη στον Κύριο του υπέροχου αυτού αγώνα! Όπως το ένιωσε εκείνος ο πατέρας του δαιμονισμένου στο σημερινό ευαγγέλιο (Μάρκου θ΄24), αναφωνώντας : "πιστεύω, Κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ!''

  

 Σκέψεις για την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως (Γ΄ Κυριακή των Νηστειών)

«Τὸν Σταυρόν σου προσκυνοῦμεν, Δέσποτα, καὶ τὴν ἁγίαν σου ἀνάστασιν δοξάζομεν».

Πολύ εύστοχα τονίζει ο ιερός υμνωδός σήμερα Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως, ως προϋπόθεση, να τιμήσουμε συμπάσχοντας κι εμείς στον Σταυρό και στην Θυσία του Χριστού μας, ώστε να αξιωθούμε να χαρούμε την Αγία Ανάσταση Του!

Ανάσταση χωρίς σταυρό δεν υπάρχει όπως και σταυρός χωρίς Ανάσταση δεν νοείται!

Ούτε απελπισία στις δυσκολίες και τις θλίψεις γιατί υπάρχει αναστάσιμη ελπίδα, αλλά ούτε ευκολίες και χαρές μόνον, διότι δεν έχουν νόημα χωρίς σταυρώσιμο αγώνα με κόπο και θυσία!

 

Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή

Ἔφθασε καιρὸς, ἡ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων ἀρχὴ, ἡ κατὰ τῶν δαιμόνων νίκη, ἡ πάνοπλος ἐγκράτεια, ἡ τῶν Ἀγγέλων εὐπρέπεια, ἡ πρὸς Θεὸν παρρησία˙ δι΄αὐτῆς γὰρ Μωϋσῆς, γενόμενος τῷ Κτίστῃ συνόμιλος, καὶ φωνὴν ἀοράτων, ἐν ταῖς ἀκοαῖς ὑπεδέξατο, Κύριε, δι΄αὐτῆς ἀξίωσον καὶ ἡμᾶς, προσκυνῆσαί σου τὰ Πάθη καὶ τὴν ἁγίαν Ἀνάστασιν, ὡς φιλάνθρωπος.

Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἀρχίζει ἀπὸ τὴν Δευτέρα τῆς Α΄ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν (Καθαρὰ Δευτέρα–Καθαρὰ Ἑβδομὰς) καὶ τελειώνει τὴν Παρασκευὴ τῆς ΣΤ΄ Ἑβδομάδος (πρὸ τῶν Βαΐων). Τὰ τροπάρια αὐτῆς τῆς τελευταίας μέρας στὸ «Τριώδιο», φανερώνουν «τὴν πλήρωσιν τῆς ψυχοφελοῦς Τεσσαρακοστῆς» καὶ τὴν ἀναμονὴ τῆς «ἁγίας ἑβδομάδας τοῦ Πάθους». Εἶναι περίοδος νηστείας, προσευχῆς, ἐγκράτειας, περισυλλογῆς ποῦ μᾶς προετοιμάζει γιὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα καὶ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου. Ὀνομάζεται Τεσσαρακοστὴ γιατί θεσμοθετήθηκε κατὰ μίμηση τῆς σαραντάμερης νηστείας τοῦ Κυρίου μας (Ματθ. δ΄, 2), ὡς καὶ τῶν σαραντάμερων νηστειῶν τῶν Προφητῶν Μωϋσέως ( Ἐξοδ. λδ΄, 28) καὶ Ἡλιοῦ (Γ΄ Βασ. ιθ΄ 8). Ἐπίσης λέγεται Μεγάλη γιὰ νὰ ξεχωρίζει ἀπὸ τὴ νηστεία τῶν Χριστουγέννων.

Ἡ νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς  ἀνάγεται ἤδη στοὺς ἀποστολικοὺς χρόνους καί μαζὶ μὲ τὴ νηστεία τῆς Τετάρτης καὶ τῆς Παρασκευῆς, εἶναι οἱ ἀρχαιότερες καὶ μόνες νηστεῖες, ποῦ ἐπικυρώθηκαν μὲ Κανόνες Οἰκουμενικῆς Συνόδου (ξθ΄ Ἁγ. Ἀποστ., ε΄ τῆς Α΄, β΄, κθ΄ καὶ πθ΄ τῆς ΣΤ΄). Εἶναι αὐστηρή, ἄνευ καταλύσεως «οἴνου καὶ ἐλαίου». Λάδι καὶ κρασὶ καταλύουμε μόνο τὰ Σάββατα καὶ τὶς Κυριακὲς. 
Ψάρι καταλύουμε κατὰ τὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου.
Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς τὰ ἀπογεύματα, τελεῖται ἡ ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου, ποῦ περιέχει ψαλμούς, τροπάρια καὶ εὐχές. Γνωστὸ εἶναι τὸ τροπάριο «Κύριε τῶν Δυνάμεων». 
Κάθε Τετάρτη καὶ Παρασκευὴ  τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆ τελεῖται Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία. Ὀνομάζεται ἔτσι γιατί τὰ Τίμια Δῶρα, ὁ Ἄρτος καὶ ὁ Οἴνος ἔχουν προαγιαστεῖ κατὰ τὴ Θεία Λειτουργία τῆς Κυριακῆς πού προηγήθηκε καὶ εἶναι πιὰ Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ, τὰ ὁποία προσφέρονται πρὸς μετάληψη. Κάθε Παρασκευὴ ψάλλεται ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος πρὸς τὴν Παναγία. Ψάλλονται κάθε φορά ἕξι οἶκοι καὶ τὴ πέμπτη Παρασκευὴ ὅλοι μαζί.

Α΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΝΗΣΤΕΙΩΝ - ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Λέγεται  Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας, γιατί γιορτάζουμε τὴν ἀναστήλωση τῶν ἁγίων Εἰκόνων καὶ τὸν θρίαμβο τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως κατὰ τῆς φοβερῆς αἱρέσεως τῶν Εἰκονομάχων, τῶν αἱρετικῶν δηλαδὴ ἐκείνων ποὺ δὲν ἐδέχοντο νὰ τιμοῦν τὶς ἅγιες Εἰκόνες. Τὸ «Ὡρολόγιο» τῆς Ἐκκλησίας γράφει: Γιὰ ἑκατὸ καὶ πλέον χρόνια διαταράχθηκε ἡ Ἐκκλησία μὲ διωγμοὺς ἀπὸ κακοδόξους εἰκονομάχους. Πρῶτος ὑπῆρξε ὁ αὐτοκράτορας Λέων ὁ Ἴσαυρος καὶ τελευταῖος ὁ Θεόφιλος, ἄνδρας τῆς ἁγίας Θεοδώρας, ἡ ὁποία μετὰ τὸ θάνατο τοῦ συζύγου τῆς ἀνέλαβε τὴν ἐξουσία καὶ στερέωσε πάλι τὴν Ὀρθοδοξία μαζὶ μὲ τὸν Πατριάρχη Μεθόδιο. Ἡ Βασίλισσα Θεοδώρα διακήρυξε δημόσια ὅτι ἀσπαζόμεθα τὶς Εἰκόνες, ὄχι λατρευτικά, οὔτε ὡς Θεούς, ἀλλὰ ὡς εἰκόνες τῶν ἀρχετύπων. Τὴν πρώτη Κυριακὴ τῶν νηστειῶν τὸ ἔτος 843, ἡ Θεοδώρα μαζὶ μὲ τὸ γιὸ της αὐτοκράτωρα Μιχαήλ, λιτάνευσαν καὶ ἀνεστήλωσαν τὶς ἅγιες εἰκόνες μαζὶ μὲ τὸν κλῆρο καὶ τὸ λαό. Ἀπὸ τότε ἑορτάζουμε κάθε χρόνο τὴν ἀνάμνηση αὐτοῦ τοῦ γεγονότος γιατί καθωρίσθηκε ὁριστικὰ ὅτι δὲν λατρεύουμε τὶς Εἰκόνες, ἀλλὰ τιμοῦμε καὶ δοξάζουμε ὅλους τούς Ἁγίους ποὺ εἰκονίζουν καὶ λατρεύουμε μόνο τὸν ἐν Τριάδι Θεό. Τὸν Πατέρα, τὸν Υἱὸ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ κανένα ἄλλο εἴτε Ἅγιο εἴτε Ἄγγελο.

 

Β΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Μνήμη τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὑπῆρξε κορυφαῖος Διδάσκαλος τῶν Ὀρθοδόξων δογμάτων καὶ ἀκαταγώνιστος πολέμιος τῶν κακοδοξιῶν. Ὁ θεῖος αὐτὸς πατέρας, καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀσία καὶ ἀνετράφη ἀπὸ παιδὶ στὴν βασιλικὴ αὐλὴ τῆς Κωνσταντινούπολης. Τελείωσε τὶς σπουδές του στὴ φιλοσοφία, ρητορικὴ καὶ φυσική. Στὴ λογική, κατὰ τὴν ἀποφοιτήριο διάλεξή του ἐνώπιόν του αὐτοκράτορα καὶ τῶν ἀξιωματούχων, ὁ πρύτανης τοῦ πανεπιστημίου ἀνεφώνησε μὲ θαυμασμὸ ὅτι ἂν ἦταν παρὼν καὶ ὁ ἴδιος Ἀριστοτέλης θὰ τὸν ἐπαινοῦσε. 

Μετὰ τὶς σπουδὲς του ὅμως, ἀπέρριψε τὴ προσφορὰ ὑψηλῶν ἀξιωμάτων τοῦ αὐτοκράτορα, ἐγκατέλειψε τὰ βασίλεια καὶ ἀπὸ εἴκοσι χρονῶν ἀσκήτευσε στὸ Ἅγιον Ὅρος. Πρῶτα στὴν Λαύρα τοῦ Βατοπεδίου κατόπιν στὴ Λαύρα τοῦ Ἀθανασίου καθὼς καὶ στὴν ἐρημικὴ τοποθεσία Γλωσσία, σημερινὴ Προβάτα. Ἀνεχώρησε ἀπὸ τὸ Ὅρος γιὰ τὰ Ἱεροσόλυμα, ἀλλὰ στὴν Θεσσαλονίκη εἶδε σὲ ὅραμα τὸν Ἅγιο Δημήτριο ποὺ τοῦ ἀπαίτησε νὰ μείνει καὶ νὰ μονάσει ἐκεῖ κοντά. Ἐμόνασε τότε στὴ Βέροια καὶ τριάντα χρονῶν χειροτονήθηκε ἱερέας. Ἐκεῖ πλήθη μοναχῶν καὶ λαϊκῶν προσέτρεχαν νὰ τὸν συμβουλευθοῦν. Μετὰ πέντε χρόνια καὶ λόγω εἰσβολῆς τῶν Σέρβων ἐπέστρεψε στὸν Ἄθωνα σὲ κοντινὸ κελὶ τῆς Μεγίστης Λαύρας, ὅπου ἔφθασε σὲ μεγάλα ὕψη φωτισμοῦ καὶ ἐκεῖ σὲ ὅραμα ἔλαβε ἐντολὴ νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ δογματικὰ θέματα. Κατόπιν λόγω τῆς φήμης του ἀναγκάσθηκε νὰ γίνει ἡγούμενος γιὰ ἕνα χρόνο στὴ μονὴ Ἐσφιγμένου. Ἀργότερα ἔγινε καὶ ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης γιὰ δώδεκα χρόνια, ἀλλὰ μόνο στὰ μισὰ παρέμεινε λόγω περιπετειῶν, ἀπὸ τὴ δράση του, μέχρι καὶ φυλακῆς. Παραστάθηκε στὶς συγκροτηθεῖσες συνόδους τοῦ 1341 καὶ 1347 καὶ πολέμησε τὶς κακοδοξίες τῶν δυτικόφρονων Βαρλαὰμ καὶ Ἀκινδύνου. Ἔγραψε πολλὰ θεολογικὰ συγγράμματα ἰδιαίτερα δογματικὰ γιὰ νὰ καταπολεμήσει τοὺς αἱρετικούς, ὅπως περὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καθὼς καὶ ἐπιστολὲς στοὺς ἀντιησυχαστές, ἐπίσης διάφορα ὁμολογιακὰ κείμενα. Εἶναι ὁ θεολόγος τῆς χάριτος, τοῦ ἀκτίστου φωτός. Μετὰ στασιμότητα πολλῶν αἰώνων ὁ Γρηγόριος πέτυχε νὰ ἀνανεώσει τὴν θεολογικὴ ὁρολογία καὶ νὰ δώσει νέες κατευθύνσεις στὴ θεολογικὴ σκέψη. Ξεκίνησε ἀπὸ προσωπικὲς ἐμπειρίες καὶ ἀπέδειξε ὅτι τὸ ἔργο τῆς θεολογίας εἶναι ἀσύγκριτα ἀνώτερο ἀπὸ τῆς φιλοσοφίας καὶ ἐπιστήμης. Ἀξιολογεῖ τὴν ἔξω σοφία ὡς περιορισμένη, ἀναφέροντας δύο γνώσεις, τὴν θεία καὶ τὴν ἀνθρώπινη καὶ δύο Θεϊκὰ δῶρα, τὰ φυσικὰ γιὰ ὅλους καὶ τὰ ὑπερφυσικὰ ἢ πνευματικὰ ποὺ δίδονται ὅποτε θέλει ὁ Θεὸς καὶ μόνο στοὺς καθαροὺς καὶ ἁγίους, στοὺς τελείους. Ἡ θεολογία ὁλοκληρώνεται διὰ τῆς θεοπτίας. Οἱ ἀντίπαλοί του Παλαμᾶ πίστευαν στὸ χωρίο τοῦ Ἰωάννου ὅτι «τὸν Θεὸν οὐδεὶς ἐώρακε πώποτε» καὶ κατηγοροῦσαν τοὺς μοναχοὺς ποὺ εἶχαν θεοπτία, ὡς ὀμφαλοσκόπους. Ὁ Γρηγόριος ἀντέτεινε ὅτι ὁ Κύριος εἶπε: «οἱ καθαροὶ στὴν καρδία τὸν Θεὸν ὄψονται» (Ματθ. 5,8). Θεμελιώδης προσφορὰ τοῦ Γρηγορίου στὴν θεολογία εἶναι ἡ διάκρισις στὴν οὐσία καὶ ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Ἡ ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ συνίσταται σὲ δύο. Στὴν οὐσία Του, ἡ ὁποία εἶναι ἄκτιστη, ἀκατάληπτη καὶ αὐθύπαρκτη καὶ ὀνομάζεται κυριολεκτικὰ θεότης (ἐδῶ ἀναφέρεται τὸ οὐδεὶς ἐώρακε) καὶ στὶς ἐνέργειές Του, οἱ λεγόμενες ἰδιότητες ἢ προσόντα ποὺ εἶναι μὲν ἄκτιστες, ἀλλὰ καταληπτές. Ἄλλο λοιπὸν ἡ θεότης καὶ ἄλλο ἡ βασιλεία, ἡ ἁγιότης κ.λ.π. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι μίγμα δύο διαφόρων κόσμων καὶ συγκεφαλαιώνει ὅλη τὴν κτίση. Ἀκολουθώντας τὴν Πατερικὴ γραμμὴ σὲ σύγκριση μὲ τὴ πλατωνικὴ καὶ βαρλααμικὴ ἀνθρωπολογία, θεωρεῖ ὅτι τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου δὲν εἶναι πονηρό, ἀλλὰ ἀποτελεῖ κατοικία τοῦ νοῦ, ἀφοῦ μάλιστα καθίσταται καὶ τοῦ Θεοῦ κατοικία, ἔτσι μαζὶ μὲ τὴ ψυχὴ καθιστᾶ τὸν ἄνθρωπο ἑνιαῖο καὶ ἀδιάσπαστο σύνολο. Ἡ ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρώπου γίνεται μὲ τὸ βάπτισμα καὶ ἡ ἀνακαίνιση μὲ τὴν θεία Εὐχαριστία. Εἶναι τὰ δύο θεμελιώδη μυστήρια, τῆς θείας οἰκονομίας. Τὸ οὐσιωδέστερο στοιχεῖο τῆς διδασκαλίας τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ συνίσταται στὴν ἀνύψωση τοῦ ἀνθρώπου ὑπεράνω αὐτοῦ του κόσμου. Ἡ ἐμπειρία τῆς θεώσεως εἶναι δυνατὴ ἀπὸ ἐδῶ μὲ τὴν παράδοξο σύνδεση τοῦ ἱστορικοῦ μὲ τό ὑπεριστορικό. Τὸ φῶς ποὺ εἶδαν οἱ μαθητὲς τοῦ Χριστοῦ στὸ Θαβώρ, τὸ φῶς ποὺ βλέπουν οἱ καθαροὶ ἡσυχαστὲς σήμερα καὶ ἡ ὑπόστασις τῶν ἀγαθῶν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος ἀποτελοῦν τὶς τρεῖς φάσεις ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ πνευματικοῦ γεγονότος, σὲ μία ὑπερχρόνια πραγματικότητα. Προβάλλει λοιπὸν ἡ Ἐκκλησία τὴν μνήμη του στὴ δεύτερη Κυριακή, ὡς συνέχεια, τρόπον τινὰ καὶ ἐπέκταση τῆς πρώτης Κυριακῆς, τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἡ μνήμη τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ εἶναι ἕνα εἶδος δευτέρας «Κυριακῆς της Ὀρθοδοξίας» Κοιμήθηκε σὲ ἡλικία 63 χρονῶν στὶς 14 Νοεμβρίου ἀπὸ ἀσθένεια καὶ ἁγιοποιήθηκε σύντομα. 

Γ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ-  ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ

Ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει γιὰ προσκύνηση τὸν Τίμιο Σταυρό, πού εἶναι σύμβολο νίκης καὶ δύναμης, ὅπλο κατὰ τοῦ διαβόλου, γιὰ νὰ ἐνισχύσει τοὺς πιστοὺς νὰ συνεχίσουν τὸν ἀγώνα τους, ποῦ βρίσκονται περίπου στὸ μέσο τῆς Τεσσαρακοστῆς. Ψάλλεται τὸ τροπάριο: «Τὸν Σταυρό Σου προσκυνοῦμεν Δέσποτα καὶ τὴν ἁγίαν Σου Ἀνάστασιν δοξάζομεν».
Βρισκόμαστε στὴ μέση τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς. Ἀπὸ τὴ μία πλευρὰ ἡ φυσικὴ καὶ πνευματικὴ προσπάθεια, ἂν εἶναι συστηματικὴ καὶ συνεχής, ἀρχίζει νὰ μᾶς γίνεται αἰσθητή, τὸ φόρτωμα νὰ γίνεται πιὸ βαρύ, ἡ κόπωση πιὸ φανερή. Ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ βοήθεια καὶ ἐνθάρρυνση. Ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά, ἀφοῦ ἀντέξουμε αὐτὴ τὴ κόπωση καὶ ἔχουμε ἀναρριχηθεῖ στὸ βουνὸ μέχρι αὐτὸ τὸ σημεῖο, ἀρχίζουμε νὰ βλέπουμε τὸ τέλος τῆς πορείας μας καὶ ἡ ἀκτινοβολία τοῦ Πάσχα γίνεται πιὸ ἔντονη.
Ἡ Σαρακοστὴ εἶναι ἡ σταύρωση τοῦ ἑαυτοῦ μας, εἶναι ἡ ἐμπειρία - περιορισμένη βέβαια - ποὺ ἀποκομίζουμε ἀπὸ τὴν ἐντολὴ τοῦ Χριστοῦ ποὺ ἀκούγεται στὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα αὐτῆς τῆς Κυριακῆς: «ὅποιος θέλει νὰ μὲ ἀκολουθεῖ, ἂς ἀπαρνηθεῖ τὸν ἑαυτὸ του ἂς σηκώσει τὸ σταυρό του, καὶ ἔτσι ἂς μὲ ἀκολουθεῖ» (Μάρκ.8,34).  Ἀλλὰ δὲν μποροῦμε νὰ σηκώσουμε τὸ σταυρό μας καὶ ν' ἀκολουθήσουμε τὸ Χριστὸ ἂν δὲν ἀτενίζουμε τὸ Σταυρὸ ποὺ Ἐκεῖνος σήκωσε γιὰ νὰ μᾶς σώσει. Ὁ δικός Του Σταυρὸς εἶναι ἐκεῖνος ποὺ δίνει νόημα ἀλλὰ καὶ δύναμη στοὺς ἄλλους. Αὐτὸ μᾶς ἐξηγεῖ τὸ συναξάρι τῆς Κυριακῆς: Στὴ διάρκεια τῆς νηστείας τῶν σαράντα ἡμερῶν, κατὰ κάποιο τρόπο, καὶ ἐμεῖς σταυρωνόμαστε, νεκρωνόμαστε ἀπὸ τὰ πάθη, ἔχουμε τὴν πίκρα τῆς ἀκηδίας καὶ τῆς πτώσης, γι' αὐτὸ ὑψώνεται ὁ τίμιος καὶ ζωοποιὸς Σταυρός, γιὰ ἀναψυχὴ καὶ ὑποστήριξή μας. Μᾶς θυμίζει τὰ πάθη τοῦ Κυρίου καὶ μᾶς παρηγορεῖ.. Εἴμαστε σὰν τοὺς ὁδοιπόρους σὲ δύσκολο καὶ μακρινὸ δρόμο πού, κατάκοποι, κάθονται γιὰ λίγο νὰ ἀναπαυθοῦν. Μὲ τὸ ζωοποιὸ Σταυρὸ γλυκαίνει τὴν πίκρα ποὺ νοιώθουμε ἀπὸ τὴ νηστεία, μᾶς ἐνισχύει στὴ πορεία μας στὴν ἔρημο ἕως ὅτου φθάσουμε στὴν πνευματικὴ Ἱερουσαλὴμ μὲ τὴν ἀνάστασή Του. Ἐπειδὴ ὁ Σταυρὸς λέγεται Ξύλο Ζωῆς καὶ εἶναι ἐκεῖνο τὸ ξύλο ποὺ φυτεύθηκε στὸν Παράδεισο, γι' αὐτὸ καὶ οἱ θεῖοι Πατέρες τοποθέτησαν τοῦτο στὸ μέσο τῆς Σαρακοστῆς, γιὰ νὰ μᾶς θυμίζει τοῦ Ἀδὰμ τὴν εὐδαιμονία καὶ τὴν πτώση του ἀπὸ αὐτή, νὰ μᾶς θυμίζει ἀκόμα ὅτι μὲ τὴ συμμετοχή μας στὸ παρὸν Ξύλο δὲν πεθαίνουμε πιὰ ἀλλὰ ζωογονούμαστε.

Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακας. Ὁ Ἅγιος αὐτὸς δόθηκε στὴν ἄσκηση ἀπό νεαρᾶς ἡλικίας καὶ διετέλεσε ἡγούμενος τῆς μονῆς Σινᾶ. Εἶναι γνωστὸς γιὰ τὸ θαυμάσιο σύγγραμμά του  «Κλίμακα». Συνέγραψε τριάντα (30) λόγους περὶ ἀρετῆς, ὅπου ὁ καθένας λόγος περιλαμβάνει καὶ μία ἀρετή, ξεκινώντας ἀπὸ τὶς πιὸ πρακτικὲς καὶ ἀνεβαίνοντας σὰν σκαλοπάτια κατέληξε στὶς θεωρητικὰ ὑψηλές. Στὴ πνευματικὴ ζωὴ ἔχουμε βαθμίδες χαμηλὲς καὶ ὑψηλές, καταστάσεις κατώτερες καὶ ἀνώτερες. Στὸ ἔργο του αὐτὸ ὁ συγγραφέας παρουσιάζει συστηματικὰ τὶς ἰδέες του γιὰ τὴν κοινοβιακὴ κυρίως, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν ἐρημιτικὴ ζωή, ταξινομώντας αὐτὲς κατὰ τρόπο ποὺ δείχνει πορεία πρὸς τὴν ἠθικὴ τελείωση. Εἶναι γραμμένο σὲ κομψὴ ἑλληνικὴ γλώσσα, καλοδουλεμένη μὲ χάρη καὶ μελωδικότητα. Ἔχει διαύγεια, γλαφυρότητα, παραστατικότητα καὶ παρουσιάζει πλοῦτο ἐκφράσεως, καλαισθησία καὶ εὐγένεια. Στὴ διακόσμηση τοῦ λόγου μὲ εἰκόνες καὶ παρομοιώσεις ὁ ἱερὸς συγγραφέας εἶναι ἀπαράμιλλος. Πάσης φύσεως σχήματα λόγου ἀναδύονται καθὼς καὶ ὡραῖες καὶ ἐπιτυχημένες προσωποποιήσεις.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης κοιμήθηκε στὶς 30 Μαρτίου τὸ 603, σὲ ἡλικία ὀγδόντα ἐτῶν. Ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς Σαρακοστῆς τὸ σύγγραμμά του διαβάζεται σὲ ὅλα τὰ ὀρθόδοξα μοναστήρια.  Ἐπειδὴ εἶναι παγκόσμιο κειμήλιο ἀναλύσεως ὅλων τῶν παθῶν καὶ τῶν ἀρετῶν, ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ ἰδιαίτερα σὲ αὐτὴ τὴ πνευματικὴ περίοδο τὸν συγγραφέα ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακας καὶ τὸ προτείνει γιὰ ἀνάγνωσμα. Τὴν Πέμπτη τῆς ἑβδομάδας αὐτῆς ψάλλεται ἡ Ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Κανόνος, ὁ ὁποῖος περιέχει ἔνδεκα εἰρμούς καί διακόσια πενήντα (250) τροπάρια καὶ εἶναι μεγαλύτερος ἀπὸ τοὺς ἄλλους Κανόνες. Συγγραφέας εἶναι ὁ Ἀνδρέας Ἐπίσκοπος Κρήτης.

Ε΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

Μνήμη τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας. Αὑτὴ τὴ Κυριακὴ τιμᾶμε τὴ μνήμη τῆς ὁσίας Μητέρας μας ἡ ὁποία ἑορτάζεται καὶ κατὰ τὴν 1η Ἀπριλίου. Τὸ «Ὡρολόγιο» γράφει ὅτι: «Πλησιάζοντας τὸ τέλος τῆς ἁγίας Τεσσαρακοστῆς, τάχθηκε νὰ ἑορτάζεται σήμερα ἡ ἁγία πρὸς τόνωση τῶν ραθύμων καὶ ἁμαρτωλῶν σὲ μετάνοια. Ὅταν ἦταν δώδεκα ἐτῶν ἡ ἁγία, ἔφυγε μακρυὰ ἀπὸ τοὺς γονεῖς της καὶ πῆγε στὴν Ἀλεξάνδρεια ὅπου ἔζησε γιὰ 17 χρόνια ἀσώτως. Ἔπειτα ἀπὸ περιέργεια ξεκίνησε μὲ πολλοὺς προσκυνητὲς γιὰ τὰ Ἱεροσόλυμα, νὰ παραβρεθεῖ στὴν ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὅπου ὅμως συνέχισε τὴν ἀκολασία καὶ παρέσυρε πολλοὺς στὴν ἀπώλεια.  Θέλησε μάλιστα νὰ μπεῖ στὴν Ἐκκλησία τὴ μέρα τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἀλλὰ αἰσθάνθηκε τέσσερις φορὲς κάποια ἀόρατο δύναμη νὰ τὴν ἐμποδίζει νὰ εἰσέλθει στὸ Ναό, ἐνῶ ὅλοι οἱ ἄλλοι ἔμπαιναν ἀνεμπόδιστα. Πληγώθηκε ἀφάνταστα ἡ καρδιά της ἀπὸ τὸ γεγονὸς αὐτὸ καὶ παρεκάλεσε τὴ Παναγία νὰ τῆς ἐπιτρέψει εἰσέλθει στὸ Ναό καὶ ὅτι θὰ ἀλλάξει ζωή. Ἀμέσως μπῆκε μέσα, προσκύνησε τὸ Τίμιο Ξύλο καὶ ἔφυγε ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα, πέρασε τὸν Ἰορδάνη καὶ προχώρησε στὰ βάθη τῆς ἐρήμου, προσευχομένη καὶ ζώντας σκληρὴ ζωὴ μετανοίας γιὰ 47 χρόνια.  Ὅταν ἔφθασε τὸ τέλος τῆς ζωῆς της συνάντησε ἕνα ἐρημίτη ποὺ τὸν ἔλεγαν Ζωσιμᾶ στὸν ὁποῖο ζήτησε καὶ ἐξομολογήθηκε ὅλη τὴ ζωή της καὶ τὸν παρεκάλεσε νὰ τὴ κοινωνήσει τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Αὐτὸ ἔκανε ἐκεῖνος ὁ ἐρημίτης τὸ ἑπόμενο ἔτος τὴ Μεγάλη Πέμπτη. Τὸ μεθεπόμενο ἔτος ἐπανῆλθε ὁ Ζωσιμᾶς νὰ τὴν ξανακοινωνήσει, ἀλλὰ τὴν βρῆκε νεκρὴ καὶ μὲ ἕνα σημείωμα ποὺ ἔγραφε: «Ἀββᾶ Ζωσιμά, θάψε ἐδῶ τὸ σῶμα τῆς ἀθλίας Μαρίας. Πέθανα τὴν ἴδια μέρα ποὺ μὲ κοινώνησες τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Νὰ εὔχεσαι γιὰ μένα» Ἡ ὁσία Μαρία εἶναι ζωντανὸ παράδειγμα τῆς δυνάμεως τῆς μετανοίας. Παρὰ τὸ ὅτι βυθίσθηκε μέχρι τὸ κεφάλι στὴ λάσπη τῆς ἁμαρτίας, ἔπειτα μετανόησε καὶ μὲ τὴ Χάρη τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ, ἔφθασε στὴ καθαρότητα τῶν Ἀγγέλων. Μποροῦμε νὰ γίνουμε ὅλοι κατάλευκοι, ὅπως εἴμασταν πρὸ τοῦ βαπτίσματος, ἀρκεῖ νὰ μετανοήσωμε.

Μέγιστη βοήθεια στόν ἀγῶνα κάθε πιστοῦ προσφέρει ἡ Ἐκκλησία, ἡ ὁποία κατά την περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, μᾶς καλεῖ νά ἐπαναλάβουμε πολλές φορές στήν διάρκεια τῶν Ἀκολουθιῶν τήν προσευχὴ τοῦ Ἁγίου Ἐφραὶμ τοῦ Σύρου: «Κύριε καὶ Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας καὶ ἀργολογίας μὴ μοὶ δός∙ πνεῦμα δὲ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονῆς καὶ ἀγάπης χάρισαι μοὶ τῷ σῷ δούλω. Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαι μοὶ τοῦ ὁρᾶν τὰ ἐμᾶ πταίσματα καὶ μὴ κατακρίνειν τὸν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητὸς εἶ, εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν»

 Σκέψεις από τον Άγιο Γρηγόριο Παλαμά 

(Β΄ Κυριακή Νηστειών)

Μπορούμε να γνωρίσουμε τον Θεό;

Να ενωθούμε μαζί του;

Να πορευθούμε προς την θέωση ώστε έτσι να αναγεννηθούμε και να βρούμε την αληθινή ευτυχία και καταξίωση;

Σε αυτά τα υπαρξιακά ερωτήματα δίνει σωστή απάντηση η παρέμβαση σε μια σοβαρή διαμάχη του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά τον 14ο αι. μ. Χ. που τιμά σήμερα η Εκκλησία μας.

Έτσι λοιπόν, τον Θεό στην ουσία Του δεν μπορούμε να τον γνωρίσουμε. Μπορούμε όμως να τον προσεγγίσουμε και να χαριτωθούμε από τις θείες ενέργειές Του, όπως είναι η αγάπη Του.

Έτσι γινόμαστε "θεοί"

κατά χάριν, όχι κατ' ουσίαν.

Αυτή λοιπόν η διάκριση της Θείας ουσίας από τις θείες ενέργειες, είναι η προσφορά του Αγίου Γρηγορίου στο μεγάλο αυτό θεολογικό πρόβλημα. Ξεκαθάρισε την ορθόδοξη αλήθεια και στήριξε τους μοναχούς που κρατούσαν την λεγόμενη ησυχαστική παράδοση της Εκκλησίας, όπου με την αδιάλειπτη νοερά προσευχή, την πνευματική αυτοσυγκέντρωση, την μυστηριακή ζωή και τον πνευματικό αγώνα, βίωναν υπέροχες πνευματικές καταστάσεις γεμάτες από "άκτιστο φως" Θείας Χάριτος, μοναδικής ησυχίας και γαλήνης, καταυγάζοντας την ψυχή και την καρδιά!

Μήπως κι εμείς δεν θα μπορέσουμε να το νιώσουμε με ανάλογη προσπάθεια, ώστε μέσα στην τύρβη και την κοσμική φασαρία να μένουμε ήρεμοι, δυνατοί, φωτισμένοι, θαρρετοί, αγαπητικοί, καθώς θα διατηρούμε τον μυστικό και σωτήριο σύνδεσμο με τον Κύριο της αγάπης και του αληθινού φωτός;

Σκέψεις από την Κυριακή της Ορθοδοξίας

 Σκέψεις από την Κυριακή της Ορθοδοξίας

"Πορεία αληθινής ζωής" σημαίνει πορεία ομολογίας πίστεως, ορθόδοξου φρονήματος, αληθινής αγάπης και ελπίδας σωτηρίας!
Πάντα ορθόδοξοι ενωμένοι με τον μοναδικό Νικητή της ζωής!

 Σκέψεις από το Ευαγγέλιο της Κυριακής (Ματθαίου στ΄ 14-21)

	3:15 μ.μ. (πριν από 7 ώρες)

" ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρός ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν'' 

(Ματθαίου στ΄ 21) ακούσαμε σήμερα στο τέλος του Ευαγγελίου.

Τονίζει ο Χριστός την ανάγκη για ένα ουσιαστικό ξεκαθάρισμα 

προτεραιοτήτων στη ζωή μας.

Πού ακουμπάμε πιο πολύ;

Τι είναι αυτό που απορροφά την καρδιά και το μυαλό;

Για πιο πράγμα αγωνιζόμαστε πιο πολύ στη ζωή μας;

Συγκλονιστικά ερωτήματα!

Μπορούμε, αντέχουμε να ερευνήσουμε τις απαντήσεις;

Και φέτος η μεγάλη Τεσσαρακοστή μας καλεί να ξεκαθαρίσουμε 

τις επιλογές μας, αφοσιώνοντας την ζωή μας σ΄ Εκείνον 

που έδωσε τα πάντα για την σωτηρία μας!

Έτσι λοιπόν "αν βάλουμε τον Θεό στην πρώτη θέση, 

τότε όλα τα άλλα παίρνουν την θέση τους στη ζωή μας! " (Ι. Αυγουστίνος)

 

 

Τυρινή: Ο τελετουργικός προθάλαμος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής

    Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της παρούσας εβδομάδας, ως εισαγωγικής στο πνεύμα και την ουσία της Σαρακοστής, είναι εμφανής και στην τυπική διάταξη των ακολουθιών των καθημερινών. Από το εσπέρας της Κυριακής των Απόκρεω, έως και την Παρασκευή της Τυρινής παρατηρείται η χρήση του Τριωδίου σε όλες τις ακολουθίες, με αποκορύφωμα την Τετάρτη και την Παρασκευή, οπότε η αδυναμία τέλεσης Θείας Λειτουργίας μεταβάλλει την τυπική διάταξη σε σχεδόν όμοια με εκείνη των καθημερινών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Εξετάζοντας το τυπικό των ημερών αυτών, προβαίνουμε στις ακόλουθες τελετουργικές επισημάνσεις: 1) Στην ακολουθία του Εσπερινού παρατηρούμε τις εξής μεταβολές: α) Στα Απόστιχα δεν ψάλλονται τα συνήθη τροπάρια από το βιβλίο της Παρακλητικής, αλλά τα ανάλογα από το Τριώδιο. Αυτά είναι ένα ιδιόμελο των αποστίχων, το οποίο ψάλλεται δύο φορές, την πρώτη χωρίς στίχο και τη δεύτερη με το στίχο «Πρὸς σὲ ἦρα τοὺς ὀφθαλμούς μου», ενώ ακολουθεί μαρτυρικό με στίχο «Ἐλέησον ἡμᾶς, Κύριε, ἐλέησον ἡμᾶς» και στο «Δόξα. Καὶ νῦν» Θεοτοκίο (ή Σταυροθεοτοκίο, κατά το εσπέρας Τρίτης και Πέμπτης) ή τυχόν δοξαστικό του Αγίου από το Μηναίο (εκτός Τρίτης και Πέμπτης). β) Το απόγευμα της Τρίτης και της Πέμπτης, αντί για το σύνηθες απολυτίκιο του αγίου της ημέρας, ψάλλεται το «Θεοτόκε Παρθένε» και τα λοιπά τροπάρια· ακολουθούν το «Κύριε Ἐλέησον» μ’ φορές, «Δόξα. Καὶ νῦν», «Τὴν Τιμιωτέραν», «Ἐν ὀνόματι Κυρίου», η εκφώνηση «Ὁ ὢν εὐλογητός», η ευχή «Ἐπουράνιε Βασιλεῦ» και οι τρεις μεγάλες μετάνοιες με την ευχή του Αγίου Εφραίμ του Σύρου «Κύριε καὶ Δέσποτα τῆς ζωῆς μου». Η διάταξη αυτή ακολουθείται, διότι στον όρθρο της επομένης δεν θα ψαλλεί «Θεὸς Κύριος», αλλά «Ἀλληλούια», αφού δεν μπορεί να τελεσθεί κανενός είδους Θεία Λειτουργία αυτές τις δύο ημέρες (Τετάρτη και Παρασκευή). 2) Στην ακολουθία του Όρθρου απαντώνται οι ακόλουθες διατάξεις: Βασικότερη μεταβολή της τυπικής διάταξης της εβδομάδας της Τυρινής αποτελεί η μελώδηση τριωδίων κανόνων ή και πλήρων κανόνων από το Τριώδιο, με περιεχόμενο μετανοίας, νήψεως και καλέσματος σε προσευχή και νηστεία. Οι τριώδιοι κανόνες είναι διπλοί και ψάλλονται καθημερινά, ενώ ο πλήρης κανόνας απαντάται μόνο στον όρθρο της Τετάρτης και της Παρασκευής. Αυτές τις δύο ημέρες υπάρχουν και μερικές επιπλέον μεταβολές στην ορθρινή ακολουθία: α) Αντί για το «Θεὸς Κύριος», ψάλλεται το τριπλό «Ἀλληλούια», με τη συνοδεία των τεσσάρων στίχων από το Ησ. κστ’, 9,11,15 («Ἐκ νυκτὸς ὀρθρίζει τὸ πνεῦμά μου» κ.λπ.) και οι τριαδικοί ύμνοι του ήχου της εβδομάδας. β) Πριν από τη μελώδηση των κανόνων προηγούνται οι εννέα βιβλικές ωδές (την Τετάρτη ολόκληρες οι γ’, η’ και θ’ ωδές και η αρχή και το τέλος των υπολοίπων, ενώ την Παρασκευή αντί της γ’ ψάλλεται ολόκληρη η ε’ ωδή). γ) Αντί για το σύνηθες κοντάκιο του αγίου της ημέρας λέγεται το μαρτυρικό του ήχου της εβδομάδας. δ) Δεν ψάλλεται εξαποστειλάριο, αλλά το φωταγωγικό του ήχου της εβδομάδας. ε) Στη θέση του απολυτίκιου λέγεται χύμα το «Ἐν τῷ ναῷ ἑστῶτες τῆς δόξης σου» και η λοιπή ακολουθία όμοια με τον εσπερινό της παραμονής. στ) Συνημμένα με την ακολουθία του Όρθρου τελούνται και οι ακολουθίες των Ωρών Α’, Γ’ και ΣΤ’. Στην τελευταία λέγεται το τροπάριο της προφητείας και η προφητεία από το βιβλίο του Τριωδίου, ενώ μετά το πέρας της Στ’ Ώρας γίνεται η απόλυση και δεν ακολουθεί η τέλεση Θείας Λειτουργίας. Η τέλεση της Θείας Λειτουργίας αποτελεί τη θεμελιώδη έκφραση της λατρευτικής σύναξης. Την εβδομάδα της Τυρινής όμως, και συγκεκριμένα την Τετάρτη και την Παρασκευή, δεν είναι δυνατή η τέλεση Θείας Λειτουργίας πλήρους μορφής ή έστω Προηγιασμένων Δώρων, σύμφωνα με παλαιό έθος της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων. Το τυπικό της μονής του Αγίου Σάββα χαρακτηρίζει τις ημέρες αυτές ως τελείως άπρακτες.  Σε παλαιότερες εποχές, η τέλεση της Λειτουργίας των Προηγιασμένων Δώρων επιτρεπόταν αυτές τις δύο ημέρες. Στην περίπτωση αυτή, δεν αναγιγνώσκονταν δύο, αλλά ένα παλαιοδιαθηκικό ανάγνωσμα και αντί του «Κατευθυνθήτω ἡ προσευχή μου» θα ψαλλόταν ο ψαλμικός στίχος «Ἐλπισάτω Ἰσραήλ ἐπί τόν Κύριον» (Ψαλμ. ργ’, 3) με εναλλαγή των στίχων του ρλ’ ψαλμού. Κατάλοιπο αυτής της παλαιάς συνήθειας αποτελεί η παράθεση παλαιοδιαθηκικού αναγνώσματος στο βιβλίο του Τριωδίου, κατά την ακολουθία του Εσπερινού των δύο ημερών της εβδομάδας της Τυρινής. Εξαίρεση στην απαγόρευση τέλεσης Θείας Λειτουργίας μπορεί να λάβει χώρα, εάν κατά τις ημέρες αυτές συμπέσει η εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου (περίπτωση δυνατή μόνο για τις κοινότητες που ακολουθούν το Παλαιό Ημερολόγιο) ή μνήμη εορτάσιμου Αγίου, όπως για παράδειγμα του Αγίου Χαραλάμπους, των Τεσσαράκοντα μαρτύρων κ.λπ. Στην περίπτωση αυτή ψάλλεται σε όλες τις ακολουθίες της ημέρας η ακολουθία του εορταζόμενου Αγίου, καταλυμπάνεται η διάταξη του Τριωδίου και τελείται η Θεία Λειτουργία του ιερού Χρυσοστόμου. Η εβδομάδα της Τυρινής αποτελεί λοιπόν και τελετουργικό προάγγελο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, εισάγοντας σταδιακά τους πιστούς στο λειτουργικό πλούτο της περιόδου των Νηστειών. Κατά την περίοδο που ανοίγεται μπροστά μας, η ενοριακή λατρεία θα ομοιάσει με εκείνη που τηρείται στα καθολικά των μοναστηριών και θα αποτελέσει πρόκληση για μύηση στις αρετές της προσευχής, της νηστείας και της εγκράτειας, αλλά και στην ιδιόρρυθμη τελετουργική πάλη μεταξύ της μοναχικής ακρίβειας και της ενοριακής οικονομίας των ιερών ακολουθιών.

 Σκέψεις από το ευαγγέλιο της Κυριακής των Απόκρεω (Ματθαίου κε΄31-46)

"εις κόλασιν αιώνιον" αναφέρει το σημερινό ευαγγέλιο της παραβολής της Κρίσεως.

Υπάρχει λοιπόν κόλαση, αιώνια ψυχική τιμωρία δηλαδή και αρκετοί την προγεύονται από αυτή την ζωή, έχοντας αμετανοησία, πείσμα κακίας, εξάρτηση σε πάθη, κατάφωρη αδικία, προσβολή κι εκμετάλλευση του συνανθρώπου που αναφέρεται ως "ελάχιστος αδελφός" και άλλα πολλά, ζώντας πραγματικά μια κόλαση τύψεων, ψεύδους και κάθε δυστυχίας.

Η θεία δικαιοσύνη τότε στην δευτέρα παρουσία απλά θα επιβεβαιώσει την επιλογή τους!

Ζώντας κανείς χωρίς τον ήλιο της αγάπης του Θεού, στον σκιώδη εγωισμό και στα σκοτεινά πάθη απεργάζεται μόνος του την αιώνια καταδίκη.

Μόνο με την ειλικρινή δια βίου μετάνοια με ταπεινό φρόνημα κερδίζουμε το έλεος του Κυρίου ώστε να μας συγκαταριθμήσει στους δίκαιους της βασιλείας Του, στους "ευλογημένους του Πατρός Του". Αμήν!

...

[Περικομμένο μήνυμα]  Προβολή ολόκληρου του μηνύματος

 Ένα συνημμένο • Σαρώθηκε από το Gmail

 

Προεπισκόπηση συνημμένου εικόνα_η παραβολή της κρίσεως.jpg

εικόνα_η παραβολή της κρίσεως.jpg

183 KB

Λήψη

Προσθήκη στο Drive

Επεξεργασία με

Αποθήκευση στις Φωτογραφίες

 

"Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου'' ανεφώνησε μετανοημένος ο άσωτος υιός της σημερινής παραβολής.

Αμάρτησε, αστόχησε, ξέφυγε τελείως και έφτασε σε αδιέξοδο υλικό και ψυχικό.

"Ενώπιόν σου": μπροστά του εξάντλησε όλη την αγαπητική δωρεά και περιουσία σε πάθη, εξαρτήσεις και σπατάλες!

Αλλά δεν προσέβαλε μόνο τον πατέρα. Και στον "ουρανό" της βασιλείας του Θεού νιώθει υπόλογος διότι διεσάλευσε την ακεραιότητα, την αθωότητα και αγιότητα από την οποία προήλθε!

Πόσο τα συνειδητοποιούμε όλα αυτά κι εμείς στη ζωή μας;

 

Τὸ εὐλογημένο καὶ κατανυκτικὸ Τριώδιο

     Ἀπὸ τὶς 9 Φεβρουαρίου μέχρι τήν 19η Απριλίου μὲ τὶς ἱερὲς Εὐαγγελικὲς περικοπὲς καὶ τὰ θαυμάσια κατανυκτικὰ τροπάρια τῶν ἁγίων αὐτῶν ἡμερῶν τοῦ Τριωδίου, μὲ τὰ ὁποῖα εἶναι γεμάτες οἱ ἱερὲς Ἀκολουθίες, ­προετοιμάζονται οἱ ψυχές μας γιὰ νὰ ζήσουμε θεάρεστα τὴν πιὸ μεγάλη ἑορτὴ τῆς Ὀρθοδοξίας μας, τὴν Ἀνάσταση.
Ἐκεῖνο ποὺ τονίζει εὐθὺς ἐξ ἀρχῆς τὸ Τριώδιο εἶναι ἡ συντριβή, τὸ ­χτύπημα τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ ἡ ­συναίσθηση τῆς ἁ­­­μαρτωλότητός μας, ὅπως αὐτὸ ­φαίνεται πολὺ παραστατικὰ μὲ τὴν Παραβολὴ τοῦ Τελώνου καὶ Φαρισαίου. Ἂν δὲν χτυπήσουμε σὰν χταπόδι, θὰ λέγαμε ἁπλά, τὸν ἐγωισμό μας, αὐτὸ τὸ θηρίο ποὺ τὸ κρύβουμε μέσα μας κληρο­νομιὰ ἀπὸ τοὺς ­Πρωτοπλάστους, ποὺ μπολιάστηκαν μ’ αὐτὸ ἀπὸ τὸν μισάνθρωπο Σατανᾶ, δὲν μποροῦμε νὰ κάνουμε βῆμα στὸν ἀνηφορικὸ δρόμο τῆς ἀρετῆς καὶ τοῦ ἁγιασμοῦ μας. Γιατί; Διότι ὁ ἐγωι­σμὸς ἐμποδίζει τὴ Χάρη τοῦ Θε­­­­οῦ νὰ μᾶς ἐπισκιάσει. Ὁ ἐγωισμός μας φράζει τὸν ἀ­­­γωγὸ τῆς ­Χάριτος τοῦ Θεοῦ πρὸς τὴν ψυ­­χή μας. Καὶ χω­ρὶς τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ δὲν εἴμαστε ἱκανοὶ νὰ νικήσουμε τὶς ­ἀδυναμίες, τὰ ­ἐλαττώματα καὶ τὰ πάθη μας. Τὸ εἶπε ὁ ἴδιος ὁ Θεάν­θρωπος: «Χωρὶς ἐ­­­μοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰω. ιε΄ 5).
Εἶναι σὰν νὰ χτίζουμε σπίτι στὴν ἄμ­μο, ἂν ἀφήνουμε ἀπολέμητο, ἀχτύπητο τὸν ἐγωισμό μας καὶ νομίζουμε ὅτι εἴμαστε καλοὶ χριστιανοί. Αὐτὸ ἔπαθε ὁ Φαρισαῖος τῆς Παραβολῆς. Ἐνῶ πρόσεχε στὴ ζωή του καὶ τηροῦσε τὶς διατάξεις τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου, ἐπειδὴ ἄφησε ἐλεύθερο τὸ θηρίο τοῦ ­ἐγωισμοῦ μέσα του, τελικὰ τὸ θηρίο τὸν κατέφαγε, τὰ ἔχασε ὅλα, ὅλους τοὺς κόπους γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν διατάξεων τοῦ Νόμου. Ἀντίθετα ὁ Τελώνης, ἐπειδὴ ζήτησε ταπεινὰ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, δικαιώθηκε.
Γι’ αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία βάζει στὴν ἀρχὴ τῆς κατανυκτικῆς αὐτῆς περιόδου αὐτὸ τὸ ­παράδειγμα, τὸ ἀρνητικὸ τοῦ Φαρισαίου καὶ τὸ θετικὸ τοῦ Τελώνη. Γιὰ νὰ μᾶς παρακινήσει ἔντονα νὰ ἀγωνιζόμαστε συστηματικὰ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ ἐναντίον τοῦ ἐγωισμοῦ μας καὶ νὰ καλλιεργοῦ­με τὴν ταπείνωση μὴ λησμονώντας ὅτι εἴ­μαστε ἁμαρτωλοί. Νὰ συναισθα­νόμαστε βαθιὰ μέσα μας τὴν ἁμαρτωλό­τητά μας, ὅπως ὁ Τελώνης τῆς Παραβολῆς, καὶ νὰ καταφεύγουμε στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ.
Μᾶς βοηθεῖ δὲ σ’ αὐτὴ τὴ συναίσθη­ση τῆς ἁμαρτωλότητός μας ἡ Ἐκκλησία μας μὲ τοὺς ὑπέροχους ὕ­­­­­μνους ποὺ ἀκούγον­ται ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τοῦ Τριωδίου ὅπως: «Τῆς ­μετανοίας ἄ­­­­νοιξόν μοι πύλας, Ζωοδότα…», «Τῆς ­σωτηρίας εὔθυνόν μοι τρίβους, ­Θε­­­ο­τόκε· αἰσχραῖς γὰρ κατερρύπωσα τὴν ψυχὴν ­ἁμαρτίαις…», «Τὰ πλήθη τῶν ­πεπραγμένων μοι δει­νῶν ἐννοῶν ὁ τά­λας, τρέμω τὴν φοβε­ρὰν ἡμέραν τῆς κρίσεως…». Αὐτοὶ οἱ ὕμνοι ­ἀκούγονται σ’ ὅλη σχεδὸν τὴν περίοδο τοῦ ­Τριωδίου καὶ κατανύσσουν τὴν ψυχή μας.
Συγχρόνως προβάλλει τώρα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία καὶ μεγάλα παραδείγματα μετανοίας ὅπως αὐτὰ τῆς μετανοίας τοῦ ἀσώτου υἱοῦ καὶ τῆς ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας. Ἀλλὰ καὶ ὁ σπουδαῖος ὕμνος τῆς μετανοίας, ποὺ εἶναι ὁ περίφημος Μέγας Κανὼν τοῦ ἁγίου Ἀνδρέου Κρήτης, μᾶς δείχνει τί σημαίνει μετάνοια καὶ ὅτι ποτὲ δὲν εἶναι ἀργὰ γιὰ τὸν ἁμαρτωλό, ὅταν ὑπάρχει μετάνοια εἰλικρινής. Ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἶναι πέλαγος ἀπέραντο χωρὶς ἀκτὲς καὶ πυ­θμένα καὶ μπορεῖ νὰ ἀναστήσει κάποιον ποὺ ἦταν ψυχικὰ νεκρός, ὥστε νὰ ἀναζήσει πνευματικά, ὅπως ἔγινε μὲ τὸν ἄ­­­­σωτο καὶ μὲ τόσους καὶ τόσους ὁμοίους του.
Ὁ δρόμος τοῦ Τριωδίου κάποτε μᾶς παρουσιάζεται ἴσως δύσκολος. Γι’ αὐ­τὸ ἡ Ἐκ­κλησία μας, γιὰ νὰ μᾶς ­ἐνισχύσει, ὑ­­ψώνει στὸ μέσον τῆς Μεγάλης Τεσσαρα­κοστῆς τὸν Τίμιο Σταυρό, γιὰ νὰ συνεχί­σουμε μὲ ἀνανεωμένες δυνάμεις τὸν κα­λὸν ἀγώνα.
Τὴν ἴδια περίοδο ἡ οὐράνια μορφὴ τῆς Παναγίας μας ἀλλάζει ἀμέσως τὴν ψυχική μας διάθεση. Μαζί της γιορτά­ζουμε ἕξι φορὲς Πάσχα πρὶν ἀπὸ τὸ Πάσχα. Σκιρτάει ἡ καρδιά μας ἀπὸ χαρὰ καὶ συγκίνηση ὅταν ­ψάλλουμε τὶς ­μέρες αὐτὲς τοῦ Τριωδίου τοὺς «Χαιρετισμούς» της. Καὶ πανηγυρίζουμε στὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ της. Τὴν νιώθουμε δίπλα μας. Θέλουμε νὰ ἀσπαστοῦμε τὴν ἱερὴ ­εἰκόνα της. Νὰ πάρουμε κάτι ἀπὸ τὴ Χάρη της. Ποθοῦμε ἐπίσης νὰ εἴμαστε μαζί της νοερὰ καὶ ὅταν πονεμένη θὰ στέκεται σιωπηλὴ κάτω ἀπὸ τὸν Σταυρὸ τοῦ Υἱοῦ καὶ Θεοῦ της. Ἀλλὰ λαχταροῦμε νὰ ἀφουγ­κραζόμαστε καὶ τοὺς χτύπους τῆς ἁγνῆς καρδιᾶς της ὅταν ὁ ἄγγελος θὰ τῆς ἀναφωνεῖ μὲ ἐνθουσιασμό: «Ἁγνὴ Παρθένε, χαῖρε καὶ πάλιν ἐρῶ, χαῖρε· ὁ σὸς Υἱὸς ἀνέστη τριήμερος ἐκ τάφου».
Τότε ὅμως τὸ Τριώδιο θὰ ἔχει ὁλοκλη­ρώσει τὴν ἀποστολή του. Τὸν λόγο πλέον θὰ τὸν ἔχουν οἱ ἀναστάσιμοι ὕ­­­­μνοι τοῦ χαρμόσυνου ­Πεντηκοσταρίου, ποὺ θὰ μᾶς ὑψώνουν στὰ οὐράνια.

Σκέψεις από το ευαγγέλιο της Κυριακής (Λουκά ιη΄10-14)

 "Φαρισαίος κενοδοξία νικώμενος" ακούσαμε σήμερα στην σχετική υπέροχη υμνολογία της Εκκλησίας μας.

Η κενοδοξία, δηλαδή η κούφια εγωιστική αυτοπεποίθηση, ότι τα έργα μας και η τυπική συμμόρφωση στις εντολές του Θεού θα μας δικαιώσει, επιδεικνύοντας και απαιτώντας, κι έτσι προσβάλλοντας τους συνανθρώπους μας, χωρίς ίχνος αυτοκριτικής, είναι η έσχατη κατάπτωση!

Ο "ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται'',

Καλή μετάνοια αδελφοί και αδελφές!

ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ (4-2-2025)

 

 Όσιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης, Άγιος Αβράμιος ο Ιερομάρτυρας Επίσκοπος Αρβήλ της Περσίας, Άγιος Ιωσήφ ο Χαλεπλής, Όσιος Νικόλαος ο Ομολογητής ο Στουδίτης 

ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ ΑΓΙΩΝ
Α Πε. γ´ 10 - 22
Μαρκ. ιβ´ 18 - 27

Ὁ Ὅσιος Ἰσίδωρος ο Πηλουσιώτης

Ημ. Εορτής: 4 Φεβρουαρίου Ημ. Γέννησης: 360 μ.Χ. Ημ. Κοιμήσεως: 440

Ὁ Ὅσιος Ἰσίδωρος ὁ Πηλουσιώτης ἐγεννήθηκε στὴν Αἴγυπτο περὶ τὸ 360 μ.Χ. ἀπὸ γονεῖς θεοφιλεῖς και ἦταν συγγενὴς τῶν Πατριαρχῶν Ἀλεξανδρείας, Θεοφίλου (385 – 412 μ.Χ.) καὶ Κυρίλλου Α’ (412 – 444 μ.Χ.). Σὲ νεαρὴ ἡλικία ἔλαβε μεγάλη και θαυμαστὴ θεολογικὴ και φιλοσοφικὴ γνώση. Στὴν ἀρχὴ ἐργάσθηκε ὡς διδάσκαλος καὶ κατηχητὴς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλεξάνδρειας. Ἐπιζητώντας ὅμως τὴν ἡσυχία, γιὰ νὰ δύναται νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ τὸ ἔργο τῆς ζωῆς του, τὴ μελέτη τῶν Ἁγίων Γραφῶν, ἀποσύρθηκε σὲ κάποιο μοναστήρι στὸ ὄρος Πηλούσιο, γι’ αὐτὸ καὶ ἔλαβε τὸ ὄνομα Πηλουσιώτης. Ἀργότερα χειροτονεῖται πρεσβύτερος καὶ στὴ συνέχεια ἐκλέγεται ἡγούμενος στὸ μοναστήρι του.  Τὸ εὐγενὲς και ὑπέροχο ἦθος του, ὁ ὑποδειγματικὸς ἀσκητικὸς βίος και ἡ τεράστια θεολογικὴ κατάρτισή του συνετέλεσαν, ὥστε ταχέως νὰ ἀποκτήσει μεγάλο κύρος καὶ φήμη, νὰ ἀναδειχθεῖ κόσμημα τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Πηλουσίου, νὰ καταστεῖ περίβλεπτος καὶ νὰ θεωρεῖται μοναδικὸς στὶς ἑρμηνεῖες χωρίων τῆς Ἁγίας Γραφῆς. Κατὰ τὴν Γ’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ποὺ συνῆλθε στὴν Ἔφεσο τὸ ἔτος 431 μ.Χ. ἐπὶ αὐτοκράτορος Θεοδοσίου Β’ τοῦ Μικροῦ (408 – 450 μ.Χ.), ὁ Ἅγιος ἀναφαίνεται μὲ μεγάλη ὑπόληψη καὶ σπουδαῖο κύρος στὴν Ἐκκλησία. Ἔλεγχε μὲ παρρησία τοὺς ἁμαρτάνοντες, ἐφώτιζε τοὺς πάντες μὲ τὸ θεῖο του λόγο, ἐνουθετοῦσε τοὺς ἄρχοντες, ὑπεστήριζε τοὺς κλονιζόμενους καὶ ἦταν ἡ «μοῦσα τῆς ἡμετέρας αὐλῆς», ὅπως ἀποκαλοῦσε αὐτὸν ὁ ἱερὸς Φώτιος. Συνέγραψε δὲ ἀρκετὲς πραγματεῖες, ὡς καὶ πλῆθος ἐπιστολῶν, ἀπὸ τὶς ὁποῖες σώζονται πολλές, μὲ τὶς ὁποῖες ἐνουθετοῦσε, συμβούλευε και συγχρόνως ἐξηγοῦσε τὶς θεῖες καὶ σωτήριες Γραφές.   Ὁ Ὅσιος Ἰσίδωρος ἐκοιμήθηκε εἰρηνικὰ τὸ ἔτος 440 μ.Χ. Ἀπολυτίκιο. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε. Σοφίᾳ κοσμούμενος, παντοδαπεῖ εὐκλεῶς, τοῖς λόγοις ἐκόσμησας, τὴν Ἐκκλησίαν Χριστοῦ, Ἰσίδωρε Ὅσιε· σὺ γὰρ δι’ ἐγκρατείας, σεαυτὸν ἐκκαθάρας, πράξει καὶ θεωρίᾳ, διαλάμπεις ἐν κόσμῳ· δι’ ὧν μυσταγωγούμεθα, Πάτερ τὰ κρείττονα. Κοντάκιο. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον. Ἐωσφόρον ἄλλον σε ἡ Ἐκκλησία, εὑραμένη ἔνδοξε, ταῖς τῶν σῶν λόγων ἀστραπαῖς, λαμπρυνομένη κραυγάζει σοι· χαίροις παμμάκαρ θεόφρον Ἰσίδωρε. Μεγαλυνάριον. Ἔρωτι σοφίας διαπρεπής, ἀποδεδειγμένος, καταλάμπεις πᾶσαν τὴν γῆν, ἐκ τοῦ Πηλουσίου, τῶν λόγων τὰς ἀκτῖνας, ὥσπερ πυρσὸς ἐκπέμπων, Πάτερ Ἰσίδωρε.