ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 31 ΜΑΪΟΥ 2015
Τῆς Πεντηκοστῆς: Ἰω. ζ΄ 37-52, η΄ 12
Τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ τῇ μεγάλῃ τῆς ἑορτῆς, εἱστήκει ὁ ᾿Ιησοῦς καὶ ἔκραξε λέγων· ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω. ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθὼς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος. τοῦτο δὲ εἶπε περὶ τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύοντες εἰς αὐτόν· οὔπω γὰρ ἦν Πνεῦμα Ἅγιον, ὅτι ᾿Ιησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη. πολλοὶ οὖν ἐκ τοῦ ὄχλου ἀκούσαντες τὸν λόγον ἔλεγον· οὗτός ἐστιν ἀληθῶς ὁ προφήτης· ἄλλοι ἔλεγον· οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός· ἄλλοι ἔλεγον· μὴ γὰρ ἐκ τῆς Γαλιλαίας ὁ Χριστὸς ἔρχεται; οὐχὶ ἡ γραφὴ εἶπεν ὅτι ἐκ τοῦ σπέρματος Δαυῒδ καὶ ἀπὸ Βηθλεὲμ τῆς κώμης, ὅπου ἦν Δαυΐδ, ὁ Χριστὸς ἔρχεται; σχίσμα οὖν ἐν τῷ ὄχλῳ ἐγένετο δι᾿ αὐτόν. τινὲς δὲ ἤθελον ἐξ αὐτῶν πιάσαι αὐτόν, ἀλλ᾿ οὐδεὶς ἐπέβαλεν ἐπ᾿ αὐτὸν τὰς χεῖρας. ῏Ηλθον οὖν οἱ ὑπηρέται πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαίους, καὶ εἶπον αὐτοῖς ἐκεῖνοι· διατί οὐκ ἠγάγετε αὐτόν; ἀπεκρίθησαν οἱ ὑπηρέται· οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος. ἀπεκρίθησαν οὖν αὐτοῖς οἱ Φαρισαῖοι· μὴ καὶ ὑμεῖς πεπλάνησθε; μή τις ἐκ τῶν ἀρχόντων ἐπίστευσεν εἰς αὐτὸν ἢ ἐκ τῶν Φαρισαίων; ἀλλ᾿ ὁ ὄχλος οὗτος ὁ μὴ γινώσκων τὸν νόμον ἐπικατάρατοί εἰσι! λέγει Νικόδημος πρὸς αὐτούς, ὁ ἐλθὼν νυκτὸς πρὸς αὐτόν, εἷς ὢν ἐξ αὐτῶν· μὴ ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τὸν ἄνθρωπον, ἐὰν μὴ ἀκούσῃ παρ᾿ αὐτοῦ πρότερον καὶ γνῷ τί ποιεῖ; ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ· μὴ καὶ σὺ ἐκ τῆς Γαλιλαίας εἶ; ἐρεύνησον καὶ ἴδε ὅτι προφήτης ἐκ τῆς Γαλιλαίας οὐκ ἐγήγερται. Πάλιν οὖν αὐτοῖς ὁ ᾿Ιησοῦς ἐλάλησε λέγων· ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾿ ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς.
«...ΕΛΑΒΟΜΕΝ ΠΝΕΥΜΑ ΕΠΟΥΡΑΝΙΟΝ»
1. Στὴν ἐποχὴ τῆς χάριτος
Μὲ ἰδιαίτερη λαμπρότητα ἑορτάζουμε σήμερα τὴν ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς, κατὰ τὴν ὁποία «τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἐπεδήμησεν ἐν κόσμῳ»· κατέβηκε ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς «ὁ ἄλλος Παράκλητος» καὶ ἦλθε γιὰ νὰ μένει μαζί μας, νὰ μᾶς φωτίζει καὶ νὰ μᾶς ἁγιάζει. Πόσο σημαντικὴ εἶναι αὐτὴ ἡ κάθοδος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἡ παρουσία Του στὴ ζωή μας, μᾶς τὸ ἀποκαλύπτει ὁ ἴδιος ὁ Κύριος στὴ σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπή.
Ἑπτὰ ἡμέρες διαρκοῦσε ἡ ἑορτὴ τῆς Σκηνοπηγίας, ἡ ὁποία ὑπενθύμιζε στοὺς Ἰσραηλίτες τὴ διαμονή τους σὲ σκηνὲς καθὼς πορεύονταν ἐπὶ σαράντα χρόνια στὴν ἔρημο. Τὴν τελευταία ἡμέρα ὁ Κύριος Ἰησοῦς, παίρνοντας ἀφορμὴ ἀπὸ τὴν τελετὴ μὲ τὸ νερὸ τὸ ὁποῖο ἔφερνε ὁ ἀρχιερέας καὶ ράντιζε τὸ θυσιαστήριο, στάθηκε ὄρθιος καὶ φώναξε δυνατά: «ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω». Ἐὰν κανεὶς διψᾶ, ὄχι γιὰ ὑλικὰ καὶ φθαρτὰ ἀγαθά, ἀλλὰ γιὰ ἀλήθεια, ζωὴ καὶ δόξα, ἂς ἔρχεται σὲ μένα μὲ πίστη καὶ ἂς πίνει ἐλεύθερα. Κοντά μου θὰ ἱκανοποιηθοῦν ὅλοι οἱ εὐγενικοὶ πόθοι τῆς ψυχῆς του.
Σ' ὅποιον πιστεύει σὲ μένα, θὰ συμβεῖ ν' ἀναβλύζουν ἀπὸ τὴν καρδιά του «ποταμοὶ ὕδατος ζῶντος», ὅπως λέγει ἡ Ἁγία Γραφή. Αὐτό, ἐξηγεῖ ὁ ἱερὸς εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, τὸ εἶπε ὁ Κύριος γιὰ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ποὺ θὰ ἀποκτοῦσαν μετὰ τὴν Ἀνάληψή Του ὅσοι θὰ πίστευαν σ' Αὐτόν.
Πάντοτε βέβαια ὑπῆρχε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ καθοδηγοῦσε τοὺς δικαίους καὶ τοὺς προφῆτες, ἀλλὰ ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ποὺ ἀναγεννᾶ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς μεταδίδει θεία ζωὴ δὲν εἶχε δοθεῖ σὲ κανέναν. «Οὔπω γὰρ ἦν Πνεῦμα Ἅγιον, ὅτι Ἰησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη»· δὲν εἶχε δοθεῖ ἡ χάρις αὐτὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διότι ὁ Ἰησοῦς δὲν εἶχε ἀκόμη δοξασθεῖ μὲ τὸ Πάθος, τὴν Ἀνάσταση καὶ τὴν Ἀνάληψή Του στοὺς οὐρανούς.
Πόσο προνομιοῦχοι εἴμαστε ἐμεῖς ποὺ ζοῦμε στὴν ἐποχὴ τῆς χάριτος! «Νῦν τὸ Παράκλητον Πνεῦμα, ἐπὶ πᾶσαν σάρκα ἐκκέχυται», ψάλλουμε στὸν Ἑσπερινὸ τῆς Γονυκλισίας. Τὸ γεγονὸς τῆς Πεντηκοστῆς σήμανε νέα ἐποχὴ γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα. Ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δίδεται πλουσιοπάροχα στοὺς πιστούς. Αὐτὸ μᾶς ἐμπνέει στὴν προσευχή, μᾶς παρακινεῖ σὲ μετάνοια, μᾶς φωτίζει στὴν κατανόηση τῶν θείων ἀληθειῶν, μᾶς ἐνισχύει στὸν πνευματικὸ ἀγώνα, μᾶς καθαρίζει ἀπὸ τὰ πάθη καὶ μᾶς ἐξαγιάζει. Αὐτὸ «συγκροτεῖ τὸν θεσμὸν τῆς Ἐκκλησίας» καὶ πρὸς Αὐτὸ ἀπευθύνουμε τὴ θερμὴ ἱκεσία μας: «Βασιλεῦ Οὐράνιε, Παράκλητε... ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν».
Ἑπτὰ ἡμέρες διαρκοῦσε ἡ ἑορτὴ τῆς Σκηνοπηγίας, ἡ ὁποία ὑπενθύμιζε στοὺς Ἰσραηλίτες τὴ διαμονή τους σὲ σκηνὲς καθὼς πορεύονταν ἐπὶ σαράντα χρόνια στὴν ἔρημο. Τὴν τελευταία ἡμέρα ὁ Κύριος Ἰησοῦς, παίρνοντας ἀφορμὴ ἀπὸ τὴν τελετὴ μὲ τὸ νερὸ τὸ ὁποῖο ἔφερνε ὁ ἀρχιερέας καὶ ράντιζε τὸ θυσιαστήριο, στάθηκε ὄρθιος καὶ φώναξε δυνατά: «ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω». Ἐὰν κανεὶς διψᾶ, ὄχι γιὰ ὑλικὰ καὶ φθαρτὰ ἀγαθά, ἀλλὰ γιὰ ἀλήθεια, ζωὴ καὶ δόξα, ἂς ἔρχεται σὲ μένα μὲ πίστη καὶ ἂς πίνει ἐλεύθερα. Κοντά μου θὰ ἱκανοποιηθοῦν ὅλοι οἱ εὐγενικοὶ πόθοι τῆς ψυχῆς του.
Σ' ὅποιον πιστεύει σὲ μένα, θὰ συμβεῖ ν' ἀναβλύζουν ἀπὸ τὴν καρδιά του «ποταμοὶ ὕδατος ζῶντος», ὅπως λέγει ἡ Ἁγία Γραφή. Αὐτό, ἐξηγεῖ ὁ ἱερὸς εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης, τὸ εἶπε ὁ Κύριος γιὰ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ποὺ θὰ ἀποκτοῦσαν μετὰ τὴν Ἀνάληψή Του ὅσοι θὰ πίστευαν σ' Αὐτόν.
Πάντοτε βέβαια ὑπῆρχε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ καθοδηγοῦσε τοὺς δικαίους καὶ τοὺς προφῆτες, ἀλλὰ ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ποὺ ἀναγεννᾶ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τοὺς μεταδίδει θεία ζωὴ δὲν εἶχε δοθεῖ σὲ κανέναν. «Οὔπω γὰρ ἦν Πνεῦμα Ἅγιον, ὅτι Ἰησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη»· δὲν εἶχε δοθεῖ ἡ χάρις αὐτὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διότι ὁ Ἰησοῦς δὲν εἶχε ἀκόμη δοξασθεῖ μὲ τὸ Πάθος, τὴν Ἀνάσταση καὶ τὴν Ἀνάληψή Του στοὺς οὐρανούς.
Πόσο προνομιοῦχοι εἴμαστε ἐμεῖς ποὺ ζοῦμε στὴν ἐποχὴ τῆς χάριτος! «Νῦν τὸ Παράκλητον Πνεῦμα, ἐπὶ πᾶσαν σάρκα ἐκκέχυται», ψάλλουμε στὸν Ἑσπερινὸ τῆς Γονυκλισίας. Τὸ γεγονὸς τῆς Πεντηκοστῆς σήμανε νέα ἐποχὴ γιὰ τὴν ἀνθρωπότητα. Ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δίδεται πλουσιοπάροχα στοὺς πιστούς. Αὐτὸ μᾶς ἐμπνέει στὴν προσευχή, μᾶς παρακινεῖ σὲ μετάνοια, μᾶς φωτίζει στὴν κατανόηση τῶν θείων ἀληθειῶν, μᾶς ἐνισχύει στὸν πνευματικὸ ἀγώνα, μᾶς καθαρίζει ἀπὸ τὰ πάθη καὶ μᾶς ἐξαγιάζει. Αὐτὸ «συγκροτεῖ τὸν θεσμὸν τῆς Ἐκκλησίας» καὶ πρὸς Αὐτὸ ἀπευθύνουμε τὴ θερμὴ ἱκεσία μας: «Βασιλεῦ Οὐράνιε, Παράκλητε... ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν».
2. Τὸ φῶς τοῦ κόσμου
Ὡστόσο τὴν πρόσκληση τοῦ Κυρίου δὲν τὴν ἀποδέχθηκαν ὅλοι. Κάποιοι παραδέχονταν ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ Μεσσίας Χριστός, ἐνῶ ἄλλοι ἀμφέβαλλαν. Ἔτσι προκλήθηκε σχίσμα μεταξὺ τοῦ λαοῦ. Μάλιστα μερικοὶ ἤθελαν καὶ νὰ Τὸν συλλάβουν. Κανεὶς ὅμως δὲν τόλμησε ν' ἁπλώσει χέρι ἐπάνω Του· κάποια ἀόρατη δύναμη τοὺς συγκρατοῦσε.
Ἀφοῦ λοιπὸν δὲν μπόρεσαν νὰ Τὸν συλλάβουν, γύρισαν ἄπρακτοι οἱ ὑπηρέτες στοὺς ἀρχιερεῖς καὶ τοὺς Φαρισαίους.
–Γιατί δὲν τὸν φέρατε ἐδῶ;... ρώτησαν ἐκεῖνοι. Καὶ οἱ ὑπηρέτες ἀπάντησαν:
–Ποτὲ ἄλλοτε δὲν δίδαξε ἄνθρωπος μὲ τόση σοφία καὶ χάρη μὲ ὅση διδάσκει ὁ ἄνθρωπος αὐτός!
Ἐξαγριωμένοι οἱ Φαρισαῖοι ἄρχισαν νὰ φωνάζουν:
–Μήπως ἔχετε κι ἐσεῖς πλανηθεῖ; Πίστεψε σ' αὐτὸν ποτὲ κάποιος ἀπ' τοὺς ἄρχοντες ἢ ἀπ' τοὺς Φαρισαίους; Κανείς! Μόνο αὐτὸς ὁ καταραμένος ὄχλος, ποὺ δὲν ξέρει τὸ νόμο!
Τότε πῆρε τὸν λόγο ἕνα ἀπὸ τὰ μέλη τοῦ Συνεδρίου, ὁ Νικόδημος, ὁ ὁποῖος εἶχε ἔλθει πρὸ καιροῦ στὸν Ἰησοῦ μέσα στὴ νύχτα:
–Ὁ νόμος μας μπορεῖ νὰ καταδικάσει κάποιον, ἐὰν προηγουμένως δὲν ἀπολογηθεῖ γιὰ τὸ τί ἀξιόποινο ἔκανε;...
–Μήπως εἶσαι κι ἐσὺ ἀπὸ τὴ Γαλιλαία; τοῦ ἀποκρίθηκαν ἐκεῖνοι ἐνοχλημένοι. Ἐρεύνησε καὶ θὰ δεῖς ὅτι κανεὶς προφήτης δὲν ἔχει προέλθει ἀπὸ τὴ Γαλιλαία.
Ἀργότερα ἐμφανίστηκε πάλι ὁ Κύριος Ἰησοῦς καὶ διεκήρυξε: «ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ' ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς». Ἐγὼ εἶμαι τὸ φῶς ὅλου τοῦ κόσμου. Ἐκεῖνος ποὺ μὲ ἀκολουθεῖ, δὲν θὰ περπατήσει στὸ σκοτάδι τῆς πλάνης καὶ τῆς ἁμαρτίας, ἀλλὰ θὰ ἔχει μέσα του τὸ ζωηφόρο καὶ πνευματικὸ φῶς.
Ὁ Χριστὸς ὁ Ὁποῖος εἶναι «τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν», εἶναι Αὐτὸς ὁ ὁποῖος ὑποσχέθηκε καὶ ἔστειλε στοὺς μαθητές Του τὸ Πανάγιον Πνεῦμα, διὰ τοῦ ὁποίου «πᾶς ὁ κόσμος φωταγωγεῖται, Τριάδα σέβειν ἁγίαν».
Σ' ἕναν κόσμο ποὺ βυθίζεται μέσα στὸ σκοτάδι τῆς ἀπελπισίας, τὸ Παράκλητο Πνεῦμα γίνεται φῶς καὶ ὁδηγὸς στὴ ζωή μας, μᾶς διδάσκει, μᾶς παρηγορεῖ, μᾶς ἐμπνέει. Ποιὸς ὅμως μπορεῖ νὰ λάβει αὐτὸ τὸ θεϊκὸ Φῶς;... Τὸ εἶπε ὁ Κύριος: «ὁ ἀκολουθῶν ἐμοί». Ἂς Τὸν ἀκολουθοῦμε λοιπὸν μὲ πλήρη ἐμπιστοσύνη καὶ ὁλοπρόθυμη ὑπακοὴ στὸ θέλημά Του. Ἂς εἴμαστε συνδεδεμένοι μαζί Του ὡς μέλη τοῦ Σώματός Του μὲ τὴ συμμετοχή μας στὴ λατρευτικὴ καὶ μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Τότε θὰ ἀξιωνόμαστε νὰ δεχόμαστε κι ἐμεῖς τὸ ἀληθινὸ Φῶς καὶ νὰ ψάλλουμε ὁλοκάρδια: «εἴδομεν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ἐλάβομεν Πνεῦμα ἐπουράνιον»!
Ἀφοῦ λοιπὸν δὲν μπόρεσαν νὰ Τὸν συλλάβουν, γύρισαν ἄπρακτοι οἱ ὑπηρέτες στοὺς ἀρχιερεῖς καὶ τοὺς Φαρισαίους.
–Γιατί δὲν τὸν φέρατε ἐδῶ;... ρώτησαν ἐκεῖνοι. Καὶ οἱ ὑπηρέτες ἀπάντησαν:
–Ποτὲ ἄλλοτε δὲν δίδαξε ἄνθρωπος μὲ τόση σοφία καὶ χάρη μὲ ὅση διδάσκει ὁ ἄνθρωπος αὐτός!
Ἐξαγριωμένοι οἱ Φαρισαῖοι ἄρχισαν νὰ φωνάζουν:
–Μήπως ἔχετε κι ἐσεῖς πλανηθεῖ; Πίστεψε σ' αὐτὸν ποτὲ κάποιος ἀπ' τοὺς ἄρχοντες ἢ ἀπ' τοὺς Φαρισαίους; Κανείς! Μόνο αὐτὸς ὁ καταραμένος ὄχλος, ποὺ δὲν ξέρει τὸ νόμο!
Τότε πῆρε τὸν λόγο ἕνα ἀπὸ τὰ μέλη τοῦ Συνεδρίου, ὁ Νικόδημος, ὁ ὁποῖος εἶχε ἔλθει πρὸ καιροῦ στὸν Ἰησοῦ μέσα στὴ νύχτα:
–Ὁ νόμος μας μπορεῖ νὰ καταδικάσει κάποιον, ἐὰν προηγουμένως δὲν ἀπολογηθεῖ γιὰ τὸ τί ἀξιόποινο ἔκανε;...
–Μήπως εἶσαι κι ἐσὺ ἀπὸ τὴ Γαλιλαία; τοῦ ἀποκρίθηκαν ἐκεῖνοι ἐνοχλημένοι. Ἐρεύνησε καὶ θὰ δεῖς ὅτι κανεὶς προφήτης δὲν ἔχει προέλθει ἀπὸ τὴ Γαλιλαία.
Ἀργότερα ἐμφανίστηκε πάλι ὁ Κύριος Ἰησοῦς καὶ διεκήρυξε: «ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ' ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς». Ἐγὼ εἶμαι τὸ φῶς ὅλου τοῦ κόσμου. Ἐκεῖνος ποὺ μὲ ἀκολουθεῖ, δὲν θὰ περπατήσει στὸ σκοτάδι τῆς πλάνης καὶ τῆς ἁμαρτίας, ἀλλὰ θὰ ἔχει μέσα του τὸ ζωηφόρο καὶ πνευματικὸ φῶς.
Ὁ Χριστὸς ὁ Ὁποῖος εἶναι «τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν», εἶναι Αὐτὸς ὁ ὁποῖος ὑποσχέθηκε καὶ ἔστειλε στοὺς μαθητές Του τὸ Πανάγιον Πνεῦμα, διὰ τοῦ ὁποίου «πᾶς ὁ κόσμος φωταγωγεῖται, Τριάδα σέβειν ἁγίαν».
Σ' ἕναν κόσμο ποὺ βυθίζεται μέσα στὸ σκοτάδι τῆς ἀπελπισίας, τὸ Παράκλητο Πνεῦμα γίνεται φῶς καὶ ὁδηγὸς στὴ ζωή μας, μᾶς διδάσκει, μᾶς παρηγορεῖ, μᾶς ἐμπνέει. Ποιὸς ὅμως μπορεῖ νὰ λάβει αὐτὸ τὸ θεϊκὸ Φῶς;... Τὸ εἶπε ὁ Κύριος: «ὁ ἀκολουθῶν ἐμοί». Ἂς Τὸν ἀκολουθοῦμε λοιπὸν μὲ πλήρη ἐμπιστοσύνη καὶ ὁλοπρόθυμη ὑπακοὴ στὸ θέλημά Του. Ἂς εἴμαστε συνδεδεμένοι μαζί Του ὡς μέλη τοῦ Σώματός Του μὲ τὴ συμμετοχή μας στὴ λατρευτικὴ καὶ μυστηριακὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Τότε θὰ ἀξιωνόμαστε νὰ δεχόμαστε κι ἐμεῖς τὸ ἀληθινὸ Φῶς καὶ νὰ ψάλλουμε ὁλοκάρδια: «εἴδομεν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ἐλάβομεν Πνεῦμα ἐπουράνιον»!
